Rakkamlarla Küresellesme

• Küresellesme ya da globalizm aslinda 1500’lerde Avrupa sömürgecilik dönemiyle baslayan bir ekonomik dönüsüm.Küresellesme terimi yeni ama kökleri sömürgecilik tarihine uzanan eski bir süreç.
• Ingiliz sömürgeciliginin ünlü savunucularindan Cecil Rhodes 1890’larda savunmasini kisa ve özlü söyle yapiyordu: “Kolayca hammadde elde edebilecegimiz, ayni zamanda sömürgelerin yerli halkinin sagladigi ucuz köle emegini sömürebilecegimiz yeni topraklar bulmaya mecburuz.Ayrica sömürgeler, kendi fabrikalarimizda üretilen fazla mallardan kurtulmak için de bir kanal olusturacaktir.” (1)
• Dünya Bankasi günümüzde küresellesme olgusunu söyle tanimliyor:   

• Küresellesme egilimi nasil açiklanabilir? Genel olarak küresellesme, büyük, dogal bir fenomen gibi bizi ezip geçen ve yasamlarimizi etkili bir sekilde yeniden biçimlendiren, önlenemez ve geriye çevrilemez bir süreç gibi resmediliyor. Bu yaklasima göre küresellesme yeni teknolojik gelismelerden dogar. Teknolojik degisim kendi basina küresellesmenin nedeni ise, bu durumda sosyal karsi çikislarin bir anlami olamaz. Sezgisel olarak bu tür bir teknolojik determinizmin neden geçerli olmadigini anlamak kolaydir. Eger teknoloji küresellesmenin ardindaki itici güç ise, I.Dünya Savasindan sonraki on yillar boyunca uluslararasi ticarette, 1914 öncesine kiyasla yasanan daralmayi nasil açiklayacagiz? (3)
• Artan teknoloji, sadece modern toplumun gözetim toplumu oldugunun altini daha koyulastirmis ve ekonomiden daha çok gözetimi küresellestirmistir. Elektronik teknolojilerin sagladigi en büyük avantaj, gözetimin daha verimli daha etkin bir sekilde daha derine sizmasidir. (4)
• Gözetim ve denetim sürekli bir kriz fikriyle mümkündür. “Sürekli kriz, herkesin ve herseyin merkezi yönetimin aracilari tarafindan sürekli denetlenmesini hakli gösterir. (5)” Kimbilir, belki de küresellesen sürekli krizlerdir? Küresellesmeye giden yolun enformasyon devriminin taslariyla dösendigi bir gerçektir. (6)
• Nasil 19.yy’datarim toplumundan sanayi toplumuna dogru büyük bir zihinsel ve ekonomik dönüsüm yasandiysa, içinde yasadigimiz bugünlerde de gene böyle büyük bir dönüsüm yasanmakta ve sanayi sonrasi bir topluma geçilmektedir. Buna göre bu yeni dönemde, sanayi toplumuna ait bazi kavramlar ve kurumlar – aile, devlet, çalisma vb – yeni olusumu açiklamakta ve kavramakta yetersiz kalmakta, ortaya çiktiklari dönemdeki hayatì islevlerini yitirip kabuk kurumlar haline dönüsmektedir. (7)
• Küresellesme beraberinde getirdigi rekabet anlayisi ile birlikte, rekabet edebilenler ve edemeyenler, yani küresellesenler ve küresellesemeyenler arasinda büyük bir uçurum yaratmistir. Küresellesenlerin tarafindan bakildiginda küresellesme refah ve çok kazanmak anlamina gelmektedir. Oysa küresellesemeyenler küresellesmeyi “sahneyi düzenleyenin de, hayat oyununun kurallarini koyanin da ‘küreseller’ oldugu bir dünyada (8)” hayatin disinda kalarak yasamakta ve yeni dünya düzeni denen olusumda sadece kaybedenlerden olusan büyük bir kalabalik teskil etmektedirler. Bahsedilen esitsizlik hem uluslarin içinde hem de uluslar arasinda hissedilmektedir. Küresellesenler dünyanin her kösesinde zamani ve mekani asan hayat tarzlari ile uluslarüstü homojen bir yapi sergilerken; küresellesemeyenler onlarin aksine daha da yerelleserek, ironik bir sekilde hizla artan bir sefalette küresellesmektedirler. Küresellesmeciler bu sürecin kendi iç mantigi geregi bir süre sonra refahi genis halk kitlelerine yaymak zorunda oldugu görüsündedirler. Galiba mesele kaybedenler ve kazananlar olmasi degil, tarihte ilk defa kazananlarla kaybedenler arasindaki uçurumun bu denli açilmasidir. Küresellesmenin zaman ve mekanda getirdigi hareketlilik en çok ve en az kazananlan arasinda yüksek bir potansiyele sahiptir. Yoksulluk ve sefalet ithal edilmektedir. Küresellesenlerin özgür seçimleri ‘öteki’lerin kötü kaderi olmaktadir. Küresellesmenin kaybedenlerin kayiplarini zaman içinde telafi edip edemeyecegine daha yakindan bakalim:(9)

• Dünya nüfusunun en zengin %20’si, küresel kaynaklarin %80’ini sahipleniyor. En fakir %80’i ise dünya kaynaklarinin %5’i ile geçinmek zorunda kaliyor.
• Küresel servetin yalnizca %22’si, dünya nüfusunun %80’ini olusturan sözde ‘gelismekte olan’ ülkelere ait.
• Birlesmis Milletler verilerine göre 1990 yilinda en yoksul ülkeler grubunda 36 ülke varken, bu sayi 2000 yilinda 48’e yükseldi. 89 ülke, 10 yil öncesine göre çok daha yoksul bir durumda.
• Dünya Bankasi verilerine göre, dünya nüfusunun yarisindan fazlasini olusturan yoksul ülkelerin milli gelirleri toplami, dünya gelir toplaminin yalnizca %6’sini olusturuyor.
• Dünya nüfusunun altida birini olusturan gelismis ülkeler, dünya zenginliklerinin %80’inden fazlasini aliyor.

• Yoksul ülkeler grubu 1980’de dünya nüfusunun %36’sini olusturup, dünya gelirinin %6.3’ünü aliyordu. 2000 yilinda dünya nüfusunun %40.6’sini olusturup, dünya gelirinden aldiklari pay %3.4’e geriledi.
• Dünyadaki en büyük 100 ekonomik birimden 51’i sirket, yalnizca 49’u devlet. General Motors ya da General Electric’in yillik cirosu, Suudi Arabistan’in ya da Polonya’nin ya da Danimarka’nin GSMH’sindan çok daha büyük. Ford sirketlerinin yillik cirosu ise Polonya ya da Endonezya ya da Danimarka’nin GSMH’sindan büyük. ABD’nin 1 yillik Pepsi Cola ve Coca Cola tüketim harcamalari, nüfusu 100 milyonu askin Banglades’in ulusal gelirinin yaklasik iki kati.
• Dünyanin en zengin 3 Amerikali patronun eristigi zenginlik, en yoksul 48 ülkenin toplam servetinden fazla.
• 358 en zengin küresel insanin toplam serveti, en yoksul kesimden 2.3 milyar (dünya nüfusunun %45’i) insanin toplam gelirine esittir. Bu kisilerin servetinden %1’lik bir vergi, dünyadaki tüm okulsuz çocuklarin egitimini karsilayabilmektedir.
• Paris’te orta sinif bir ailenin geliri, Güneydogu Asya’da kirsal kesimde yasayan bir ailenin gelirinin 100 katidir. New-York’lu bir avukatin 1 saatlik geliri, Filipinli bir köylünün 2 yillik gelirine denk.
• Avrupa Komisyonu, dünyadaki toplam yoksul insan sayisini 1980 yilinda

• 280 milyon nüfusu olan ABD’de yoksulluk orani %12.5. Yaklasik 33 milyon insan yoksulluk sinirinin altinda bir gelirle yasamak zorunda.

• 6 milyardan fazla dünya nüfusunun 500 milyonu rahat içinde yasiyor. Yaklasik 5.5 milyari yoksulluk içinde kivraniyor.
• Dünyada tam 3 milyar insan, günde 2 dolarin altinda gelirle yasamaya çabaliyor. Bunlarin içinde 2 milyar insan ‘kara yoksulluk’ denilen günde

• Dünyadaki hemen her ülke kendi nüfusu için gerekli besin üretim kapasitesine sahip ancak gerekli üretim gerçeklesemiyor. Yeterli üretim gösteremeyen ülkelerin çogu Sahra Afrika’sinda yer aliyor.
• Bugün itibariyle dünyada 815 milyon kisi açlikla savasiyor. Bunun 300 milyonu çocuk. Her 4 saniyede, bir insan açliktan ölüyor. Yani günde 24 bin insan açlik nedeniyle yasamini yitiriyor.
• Dünyadaki aç insan sayisini 2015 yilina dek yari yariya azaltmak, 400 milyon insanin, 150 milyon çocugun yasamini kurtarmak için gerekli olan para 24 milyar dolar. IMF’in Güney Kore’ye verdigi kredinin yarisi.
• Dünyadaki en zengin 227 kisiden yilda %4 oraninda vergi alinmasi, dünyadaki açlik ve temel saglik sorunlarini asgari düzeyde çözmek için yeterli.
• Gelismekte olan ülkelerde 1000 çocuktan 91’i bes yasina gelmeden ölürken, bu rakam ABD’de 1000 çocukta 8.
• Dünyada 177 milyonu çocuk olmak üzere toplam 800 milyon kisi yetersiz besleniyor. Bunun 777 milyonu gelismekte olan ülkelerde.
• Her yil 12 milyon çocuk yetersiz beslenme ve buna bagli hastaliklar yüzünden ölüyor.
• Dünyada 1 milyar kisi temiz içme suyu bulamiyor. Her yil 2.2 milyon kisi kirli su kullanim nedeniyle yasamini yitiriyor.
• Dünyada 2.4 milyon kisi temel saglik hizmetlerinden yoksun.
• Dünyada yilda 585.000 kadin, düsük ya da dogum yüzünden yasamini yitirmekte. Ölüm riski Avrupada 1400, Asya’da 65, Afrika’da 16 kadinda bir.
• Gelismekte olan ülkelerde 60 milyonu kiz olmak üzere toplam 100 milyon çocuk temel egitimden yoksun.
• Dünyada üçte ikisi (583 milyon) kadin olmak üzere toplam 875 milyon kisi okuma yazma bilmiyor.

ISSIZLIK

• Küresel nüfus egilimleri dünyanin 2050 yilina kadar her yil 30 milyon yeni is imkani yaratmasi gerektigini gösteriyor. ILO’ya göre dünyadaki is gücünün yaklasik üçte biri yani bir milyar insan daha simdiden issiz ya da vasiflarinin altinda bir iste çalismakta. (12)

• Issizlik orani dünyada 1920’de %5.2, 1930’da 8.7, 1932’de ise 23.6’ya ulasmistir. 1944’de bu oran %1.2’ye inmistir. 2002’de issizlik orani %5.3 olarak saptanmistir.
• Dünyada 1919-29 arasinda teknolojik gelisim yoluyla kisi basina düsen üretim yaklasik %45 artmis ve bu dönemde yarim milyon kisi issiz kalmistir.

• ABD’de makinenin tarima girisi ile üretim 1919-29 yili arasinda insan basina %25 artis göstermis ve bir milyon üzerinde ziraat isçisi, özellikle 20-30 yas arasindakiler, sehirlere göç etmistir.
• Makinenin sigara üretimine girisiyle birlikte 30.000’den fazla isçi issiz kalmis, ancak isgücü %40 artis göstermistir. Tasimacilikta, ormancilikta ve tarimda da ayni durum sözkonusudur.
• 1920- 1931 arasinda teknolojik gelisim ve rasyonalizasyon nedeniyle fabrikalardan 3 milyon isçi çikarilmistir.
• 1914 ve 1927 senelerinde çalisma saatleri, petrol tasfiyehanelerinde %82 ve otomobil temizleme islerinde %292 yükselme göstermistir.
• 1929’daki “Büyük Ekonomik Kriz” ülkelerin ekonomik bagimliligini ortaya çikarmistir. Wall Street’deki iflas, ekonomik çöküsü kisa sürede tüm kitalara yayar. 2 yil krizden sonra sanayilesmis ülkelerdeki is gücünün %25’i issiz kalmistir. (13)
• Bugün dünyada geçici ve sürekli toplam yaklasik 1 milyar insan issiz. 2010 yilinda dünya genelinde 500 milyon kisinin çalisma saflarina katilmasi bekleniyor. Bunun için 500 milyon yeni is gerekiyor.
• Birlesik Devletler 1970-96 yillari arasinda istihdamini %58 artirirken, Avrupa ancak %12 artirabilmistir. Yani bir baska deyisle ABD 47 milyonluk is yaratmasina karsilik, Avrupa ancak 12 milyon is yaratabilmistir .
• Yüksek düzeyde seyreden issizlik oranlari, 1980'lerden sonra sadece gelismekte olan ülkelerin degil, gelismis olan ülkelerinde problemi haline gelmeye baslamistir. OECD ülkelerinde son yillarda issizlik oranlari ortalama olarak % 7-8 'lerde seyretmesi buna isaret etmektedir.
• Avrupa ülkelerinde 1983-96 yillari arasinda issizlik oranlari ortalamasi, %6.5 olan ABD ortalamasindan yüksektir. Örnegin; Ispanya’da % 19.7 ile en yüksek iken, Isviçre de % 1.8 ile en düsük, Avusturya da % 3.8, Norveçte % 4.2, Isveç'te % 4.3, Almanya da % 6.2 olmustur. Bu ülkelere göre çok daha esnek bir emek piyasasina sahip oldugu varsayilan Ingiltere % 9.7'lik issizlik oraniyla Avrupa ortalamasinin üstündedir.
• Avrupa Birligi’nde 16 milyon issiz bulunmaktadir. 50 milyon insan yoksulluk içinde yasamakta.
• 2000 yilinda AB ülkelerinde issizlik orani %9.2 iken , ayni çati altindaki Fransa’da %11.3. Bu oran ABD’de %4.2, Japonya’da %4.7
• Issizligin daha düsük oldugu ülkelerde, emek piyasalarinin esnek olmamasi çok dikkat çekicidir. Bu nedenle Avrupadaki issizligi, emek piyasasinin katiliklariyla açiklamak çok güçtür.
• ABD’de Daimler-Chrysler 29. Ocak. 2001’de Detroit’te 26.000 kisiyi isten çikardi.
• 17.Temmuz.2001’de Phillips Hollanda’da 4.000, 24.Nisan’da ise Motorola Iskoçya’da 3.000 kisiyi isten çikardi.

• Agustos 2001’de Japon Hitachi firmasi 14.700 kisiyi, Toshiba ise 20.000 kisiyi isten çikardi.
• 11 Eylül terör saldirisi, ABD ve dünya ekonomisinde büyük bir sarsinti yasatti. ABD’de Eylül ve Ekim aylarinda tüm isyerlerinde toplam 490.524 kisi isten çikarildi. Bunun 442.999 11 Eylül saldirisindan sonra gerçeklesti.
• ABD’de 2000 yilinin tamaminda 613.960 kisi isten çikarilirken, bu sayi 2001 Kasim ayinda 1.613.880 kisiye çikti.

• ABD’deki 11 Eylül terör saldirilarindan sonra hava araçlari yapim sirketlerinden Boing 30.000, Honeywell 6.500, Rolls-Royce 5.000 isçi çikardi.

• Dünyanin en büyük ikinci otomobil üretim sirketi Ford, 2002 yili basinda ABD’de 20.000 çalisanin isine son verdi.. 40 ülkede 345.000 kisi çalistiran Ford, 2002’nin sonuna dek 35.000 kisilik isgücünü azaltmayi planladi. Ford’un yeni baskani W.Clay Ford Jr. bu konudaki görüslerini söyle açikladi: “Çok aci ama gerekli!”
• 2002 yilinda GM/OPEL Yönetimi, Avrupa tesislerinde yaklasik 10.000 isçinin çikarilmasi anlamina gelen, toplam 4 milyar mark tasarruf karari almistir.
• Siemens Ekim 2002’de yaptigi açiklamada, Almanya genelinde 3600 isçiyi çikarmayi planladigini, dünyada ise geçen yildan bu yana 17.800 isçiyi isten çikarmak zorunda kaldigini bildirdi.
• Bilgisayar teknolojisinde dünyanin en büyük sirketi olan IBM’de dünyada toplam 319.000 kisi çalismakta. 2002 yilinda önceden planlanan sayinin iki kati olan 15.600 kisi isten çikarildi.

• ILO’nun son verilerine göre her yil 2 milyon isçi is kazalari ve meslek hastaliklari sonucu hayatini kaybetmekte.

• Istatistikler silah sanayiinden elde edilen karlarin, özellikle kuzey ülkelerinin GSMH’larinin büyük bölümünü kapsadigini gösteriyor. ABD 283.1 milyar dolarlik silahlanma harcamasiyla, dünya harcamalarinin %35’ini; Rusya 56.8 milyar dolarla %6.9’unu; Japonya 40.4 milyar dolarla %5’ini; Çin 39.9 milyar dolarla %4.9’unu; Fransa 37.9 milyar dolarla %4.6’sini; Ingiltere 36.9 milyar dolarla %4.5’ini olusturuyor.
• Dünya askeri harcamalari 1908’de 123 milyar dolar; 1948-53 arasi 282 milyar dolar; 1968’de 418 milyor dolar; 1980’de 567 milyar dolara ulasmisti.     1945-80 arasinda toplam 10 trilyon dolar harcanmisti.
• Dünyada bir yilda legal olarak 900 milyar dolarlik silah üretimi ve ticareti yapiliyor. Bunun 400 milyar dolari ABD’de, 57 milyar dolari da Rusya’da.

• Dünyadaki askeri harcamalar 800 milyar dolarin üstünde. Gelismis ülkelerin dünya silah satisindaki payi % 90’in üstünde. 400 milyon insani açliktan kurtaracak paranin tam 40 kati, silahlanmaya harcaniyor.
• Dünyada egitime 7 milyar, savunma harcamalarina 781 milyar harcaniyor.
• ABD, dünya silah yapim ve ihracatinin yarisini elinde tutmakta. Devlet kontrolünde üretilen 550milyon atesli silahin 250 milyonu ABD’de üretilmekte.

• Savaslardan etkilenen ülke sayisi 1980’lerde yilda ortalama 5 iken, bu rakaim 2000’de tam 22’ye çikti.

• Son 10 yilda savaslarda 5 milyon insan can verdi.              

• Dakikada 1 kisi saldiri sonucu; saatte 35 kisi silahli çatisma sonucu öldürülmekte.Geçtigimiz yüzyilda silahli çatismalar sonucu 191 milyon insan yasamini yitirdi. Siddet yoluyla 1 kisi öldürülürken, 40 kisi de ciddi derecede yaralanmakta.
• Dünyada pek çok ülkeden (ABD,Rusya, Avrupa Ülkeleri, Çin, Israil, Güney Afrika) piyasaya silah sürülmekte. B.M. Silahsizlanma Konseyi’nin arastirmasina göre, bazi devletler kara silah ticaretine bizzat katilmakta ya da göz yummakta.
• “Dünya Illegal Silah Ticareti ve Önlemleri Konferansi”nin sürdügü 2 hafta içinde dünyada 15.000 kisi, dolasimda bulunan 550 milyon silah nedeniyle yasamlarini yitirdi.

• Dünyada her yil siddet yoluyla 1.6 milyon kisi öldürülmekte. Ölümlerin 500 bini kullanimi kolay silahlarla olmakta. Milyonlarca kisi de sakat kalmakta.

• Kara silah ticareti, kullanimi kolay silahlarla, dünyada 300 000 çocuk savasçi yaratmistir. Kara silah ticaretinin en büyük kurbani çocuklar olmakta.
• Birlesmis Milletler Güvenlik Konseyi’nin açiklamasina gore, 255 milyondan fazla silah illegal yollarla üretilip, rahatlikla satilip alinabiliyor. Açiklamaya gore günümüzde dünyada 550 milyon kullanimi kolay silah bulunmakta. Bunun %60’i legal yollarla sivillere ulasmakta. Yaklasik 225 milyon olan %40’i ise yasadisi yollarla karaborsada satilmakta.
• 1997 verilerine göre mafya sektörünün yillik is hacmi cirosu 1 trilyon dolardi. Bunun 400 milyar dolarlik bölümünü uyusturucu olusturmakta.

• Gelismis ülkelerde evlerin %99’unda en az bir televizyon bulunmakta.
• Ebeveynler çocuklariyla önemli konularda haftada 3.5 dakika konusuyorlar.
• Çocuklar haftada ortalama 28 saat televizyon izliyorlar.
• Bir Amerikan genci yilda 900 saatini okulda geçirirken, 1500 saatini televizyon izleyerek geçiriyor.
• Ilkögretimi bitirmis bir çocuk televizyonda 8000 cinayet; 18 yasina geldiginde ise 200 000 siddet sahnesi izlemis oluyor.
• 1980’de televizyonda siddet programlarinda saatte 22 siddet sahnesi yeralirken, bu sayi 1992’de saatte 60’a yükselmistir.
• Günde 3 saatten fazla televizyon izleyenler, 1 saat izleyenlere göre 2 kat daha fazla obez (asiri sisman) olma tehlikesi tasimaktadir.
• Radyo, kurulusundan 38 yil sonra 50 bin dinleyiciye, televizyon kurulusundan 13 yil sonra 50 bin izleyiciye, internet olusumundan 4 yil sonra 50 bin kullaniciya ulasti.
  
   

  Sinema ve Edebiyatta Uzay               Edebiyatta Uzay “Beni istedigim kadar yükseklere çikarabilecegini sandigim bir makine yapmistim. Onda bulunmasi gereken herseyin varolduguna iyice inandiktan sonra içine oturdum ve koca bir kayanin tepesinden kendimi bosluga biraktim. Gövdemdeki yara berelere karsi sigir iligi sürmüs ve derimi iyice yaglamistim. Simdi yagladigim bu yerler kabarmisti. Biliyorsunuz ay küçüldükçe, sigirlarin iliklerini emer. Üzerime sürdügüm iligi emince beni de kendine çektigi için yükseliyordum. Tam o sirada baktim kitepe asagi ve ayaklarim yukari düsüyorum. Iki ay arasinda imisim gibi gidiyordum ve birinden uzaklastikça öbürüne yaklastigimi da görüyordum. ... Anlamistim ki ay yüzüne dogru gidiyordum. Bu düsüncemi dogrulayan bir gerçek de düsüsümün ancak yolun dörtte üçünden sonra baslamis olmasiydi. “Çünkü” diyordum kendi kendime, “ayin kitlesi bizim kürenin kitlesinden daha az oldugu için, onun etki alaninin da daha dar olmasi ve böylece merkezinin çekis gücünü benim daha geç duymam gerekir.” “Ayda Gezi” 1650  Cyrano de Bergerac MS II. yüzyilda yasayan Lukianos “Olmus Bir Öykü” adli kitabinda aya ve baska gezegenlere yapilan düssel bir geziyi dile getirir. Lukianos’tan sonra yüzyillar geçer, bu kez ünlü astronom Kepler’in 1634 yilinda yazdigi “Somnium” cinler ve seytanlarin ittigi bir araçla ayda yapilan bir yolculugu anlatir.1638’de Ingiliz papazi Badwin de “Ayda Insan”ile uzay konusunu ele alir. 1650 yilinda Cyrano de Bergerac “Ayda Gezi”de kahramanini günümüz füzelerini animsatir bir biçimde, fiseklere bagli bir arabayla aya ulastirir. Bergerac ayni yapitinda gramafon, parasüt gibi buluslari önceden haber verir. Ünlü Fransiz filozof Voltaire 1752 yilinda  “Micromegas” adli anlatisinda baska bir yildizdan gelen bir yaratigin insanlarla yaptigi konusmalari ele alir. Böylece Voltaire baska gezegenlerden gelen yaratiklardan söz açan ilk yazar olur. 19. yüzyilda ise gerçek bilim-kurgu yazininin yaraticilarindan Jules Verne’i görürüz. H.G. Wells   “Dünyalar Savasi” adli kitabinda 1898’de Marslilarin Ingiltere’yi istila ettiklerini anlatir. H.P. Lovecraft 1927’de "Uzay Disindan Renkler" adli kitabinda bir meteorla Rodos adasina inen bilinmedik bir gücü anlatir. Ikinci Dünya Savasi sonrasi dünyada bilim-kurgu yazarlari sayisi iyice artmistir. Amerika’da 1950 sonrasi Mc Carthy’ciligin baskisindan kaçan birtakim yazarlar bilim-kurguya siginarak bu türün daha da gelismesini saglamislardir. Günümüze dek bilimsel gelismeler dogrultusunda yönlenmis ve gelismistir. (18) Marslilar Dünyayi Ele Geçirdi ... “Aman Tanrim,  gri yilanlar gibi bir seyler karanliktan çikip yerde sürünüyorlar. Ardarda takilmis, bir birini izliyolarr. Lif lif sarkan parçalar halinde sürünüyorlar.  Oradalar,  görüyorum,  vücutlari ayi kadar büyük ve islak deri gibi parliyor. Yüzleri... yüzleri tarif edileme!  Bütün gücümü toplayip tekrar bakiyorum. Gözleri siyah ve bir yilan gibi parliyor. V  seklindeki titreyen dudaklarinin kenarindan salyalar akiyor. Bu “sey” ayaga kalkiyor. Kalabalik geri çekiliyor .Görülmemis bir sey bu!  Mikrofonla birlikte geri çekildigimi farkettim. Artik anlatamayacagim. Baska bir yere geçmeliyim. Bekleyin lütfen, bir kaç dakika sonra dönerim.” Bu alinti, 30.Ekim.1938’de”Cadilar Bayrami”ndan bir gece önce,  popüler bir radyo programi olan ‘Mercury  Radyo Tiyatrosu’ nda Orson Welles’in yönetip seslendirdigi, H.G. Welles’in “Dunyalar Savasi” adli kitabindan uyarladigi bir bölümdü. Orson Welles kitabi radyoya uyarlarken ‘küçük’ bir degisiklik yapmisti: Oyun, gerçek bir haber programi gibi basliyordu. Bunun gerçek bir haber olmadigi konusunda yapilan uyarilarsa, kirk dakikada bir geliyordu. Haberlerde, Marslilarin New Jersey’den baslayarak ABD’yi istila ettigini duyar duymaz insanlar yollara düstüler; kilerlere saklandilar, silahlarini doldurdular ve hatta sözde Marslilarin zehirli gazlarindan korunmak için baslarina islak havlular sardilar. Böylece Orson Welles, etkileyici bir ton ve bir kaç ses  efektiyle, milyonlarca kisinin gerçekçi bir neden olmaksizin panige kapilabildiklerini ve ayni zamanda uzaylilara ne denli kolaylikla inanabildiklerini kanitliyordu. Sinemada Uzay ve Uzaylilar II.Dünya Savasi sonrasi soguk savas döneminde, popüler kültür uzay ve uzayli konusuyla yogun bir sekilde ilgilenmeye basladi. Yaratiklarla ilgili ilk film “Uçan Daire”, insanlarin  UFO iddialarinin yogunlastigi 1947’den 3 yil sonra çekilmisti. Bu bir çocuk filmiydi. Ancak bu konudaki ilk olarak kabul edilen film 1951 yilinda çekilen  “Sey” adli filmdi. Dev katil bir havucun konu alindigi film, Soguk Savas Amerika’sinda yasayan insanlari gerçekten çok korkutmustu. 1950’lerde "Dünyanin Durdugu Gün” ve "Vücut Avcilarinin Istilasi”, komünistlere karsi duyulan paranoya, uzay konusu yoluyla ifade buluyordu. Stanley Kubrick  1968’de çevirdigi insan tarihinin gizemli  anlatimi “2001: Bir Uzay Macerasi” ile  uzay temasi boyut degistirdi. Georges Lucas’in 1977’de çevirdigi “Yildiz Savaslari” filmi  ve yakin arkadasi Steven Spielberg’in  “Üçüncü Cinsle Yakin  Temas” ve  1982’de çevirdigi  “E.T.” filmleriyle,uzay konusunu, seyirci ve sinema sanati için büyük bir kazanca dönüstürdü Ridley Scott’un çevirdigi “Yaratik” ve “Kurtulus Günü” gibi filmler giderek uzaylilarin korkutucu yaniyla bir fantezi olusturdu. Ardindan televizyon ‘yaratik’lari  evlerimize tasidi. “Uzay Yolu”, “Uzay 1999”,  “X Dosyalari”,  “Ziyaretçiler”, “Sevgili Marslim” gibi dizilerle,  uzay konusu güncelligini korudu. Uzaylilar, internette porno dan sonra en popüler ikinci konu olarak yeraliyor. Uzay Tarihine Giris Uzay Arastirmalari ve NASA Insanlik küçücük dünyasindan,  binlerce yil boyunca adini agzina almaksizin, bir okyanusu andiran evreni izledi. Ilk astranomlar, yildizlar arasinda dolasan parlak isiklar gördüler. Bu parlayan ve hareket eden noktalar için “gezgin” anlamina gelen “gezegen” (planet) sözcügünü uygun buldular. Ve onlari Roma Tanrilarinin adlariyla çagirdilar: Tanrilarin krali Jupiter, savas tanrisi Mars, tanrilarin habercisi Merkür, güzelligin ve askin tanrisi Venüs ve Jupiter’in babasi ve tarim tanrisi Satürn. Yildizlara bakanlar, yanan kuyruklari olan ve düsercesine kayan yildizlar ve meteorlar da gördüler. Rönesansla birlikte bilim de yeniden dogunca asal fizik kanunlari birbir kesfedilmeye baslandi. Gezegenlerin hareketi ve yörüngeleri hesaplandi. 17. yüzyilda astronomlar teleskop dedikleri aletle yeni cennetlere dogru baktilar. Ve sasirtici kesiflere basladilar. 1957 ve sonrasi, günes sisteminin kesfinde altin yillar olarak tarihe geçti. II. Dünya Savasi sonrasinda roket teknolojisindeki gelismelerle yer çekiminin etkisi yokedildi, Ekim 1957’de